Tahıl muahedesinin sona erdirilmesi kararına ait bir biri arkasına reaksiyon ve açıklamalar gelmeye başladı.

Avrupa Birliği (AB) Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, bahisle ilgili açıklamasında, “Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin gayretlerine karşın Rusya’nın Karadeniz Tahıl Teşebbüsünü bitirmeye yönelik hareketini kuvvetle kınıyorum” sözünü kullandı.

AB’nin, dünyada güç durumda olanlar için besin güvenliğini sağlamak üzere çalıştığını belirten von der Leyen, AB tarafından daha evvel oluşturulan kara irtibatlarıyla besin eserlerinin Ukrayna’dan taşınmaya devam edeceğini kaydetti.

Almanya ve Avusturya’dan çağrı

Hükümet Sözcü Yardımcısı Christiane Hoffmann, Berlin’de yaptığı açıklamada, Rusya’nın tahıl koridoru muahedesini uzatmasını ve mevcut uyuşmazlığı fakir insanların sırtından yürütmemesini istediklerini belirtti.

Hoffmann, bu tıp mutabakatların kısa mühletle sonlu kalmamasının ve Ukrayna’nın uzun vadede tahıl ihraç etmesine müsaade verilmesinin gerekliliğini vurguladı.

Almanya Besin ve Tarım Bakanı Cem Özdemir de “Açlığın bir silah olarak kullanılmasına son verilmeli. (Rusya Devlet Başkanı) Vladimir Putin’in, müthiş savaş çığırtkanlığı için bu dünyadaki fakirlerin en fakiri rehin alınıyor” tabirini kullandı.

“Darboğaz yok”

Çiftçiler Birliği de mutabakatın durdurulmasının akabinde şu an için Almanya ve Avrupa pazarlarında rastgele bir darboğaz görmediklerini açıkladı.

Alman medyasına konuşan Birlik yetkilisi Udo Hemmerling, “Tahıl, yağlı tohumlar ve gübrelerde uzun bir kesinti olursa, global tarım ticaretinde yeniden arz darboğazları ve fiyat artışları olabilir lakin Orta Avrupa’da, lokal hasat mevcut olduğu için rastgele bir darboğaz beklemiyoruz” dedi.

Diğer yandan Avusturya Dışişleri Bakanlığı, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ait Twitter’dan “gıda silah değildir” etiketiyle paylaşımda bulundu.

Paylaşımda, “Rusya’yı Karadeniz Tahıl Teşebbüsü’nün uzatılmasını acil kabul etmeye çağırıyoruz. Bu global besin güvenliği için çok kıymetli. Ayrıyeten gereksinim sahiplerine de milyonlarca ton tahıl ve tohum sağlıyor” tabirine yer verildi.

ABD: Muahedenin durdurulması zalimlik

ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield de, mevzuyla ilgili açıklamada bulunarak Rusya’nın Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi’ni durdurmasını “zalimlik” olarak nitelendirdi.

Dünya Besin Programı’na nazaran 345 milyondan fazla kişinin besin güvensizliğiyle gayret ettiğine dikkati çeken Thomas-Greenfield, Rusya’nın Ukrayna savaşının bilhassa Orta Doğu ve Afrika’da milyonlarca ek kişiyi açlık hududuna ittiğini söyledi.

Thomas-Greenfield, Rusya’nın muahedeyi askıya alarak dünyadaki “mağdurlara” bir darbe daha vurduğunu belirterek, “Bu zalimliktir” dedi.

BM ve Türkiye’nin öncülüğünde sağlanan tahıl muahedesinin bir “umut ışığı” teşkil ettiğini ve global besin pazarına istikrar getirdiğini tabir eden Thomas-Greenfield, “Rusya tüm bu ilerlemeyi çöpe attı. Rusya siyasi oyunlar oynarken, beşerler açı çekecek” diye konuştu.

ABD temsilcisi, tek bir ülkenin “insanlığı rehin” aldığını aktararak, tüm üye ülkelerin Rusya’ya kararını değiştirme ve tekrar muahedeyi uzatma, genişletme ve uygulama için müzakere masasına dönme daveti yapması gerektiğinin altını çizdi.

Rusya’dan açıklama

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, 17 Temmuz’a kadar uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’na ait yaptığı açıklamada, “Tahıl koridoru muahedesi fiilen son buldu, durduruldu. Rusya, ilgili kaideler uygulanır uygulanmaz derhal tahıl mutabakatına geri dönecek. Muahedenin Rusya ile ilgili kısmı yerine getirilmedi” tabirini kullanmıştı.

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısının global besin fiyatları üzerindeki tesirini azaltmak için Birleşmiş Milletler (BM), Rusya, Türkiye ve Ukrayna, 22 Temmuz 2022’de İstanbul’da düzenlenen merasimle Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi’ni imzalamıştı.